Welke fles en speen? Zuigflessen zijn er in allerlei soorten en maten. Voor de bereiding en het schoonmaken is het handig om een fles te kiezen met een brede hals en een maataanduiding, zodat je kunt zien hoeveel erin zit. De brede hals is handig, zodat je zonder knoeien gemakkelijk melkpoeder in de fles kunt strooien. Ook bij de spenen is er veel keus. De twee bekendste modellen zijn het kersmodel en dental speen, die een platte kop heeft en schuin omhoog wijst. Het kersmodel is een rechte speen met ronde top. Het is een kwestie van uitproberen welke speen de beste voor je kindje is.
Het aantal gaatjes in de speen en de grootte van de gaatjes zijn afhankelijk van de leeftijd van de baby, de zuigkracht van de baby en het soort voeding in de fles. Bij pap heb je uiteraard een grotere opening in de speen nodig dan bij melk. Een richtlijn is dat een fles geven ongeveer 20 minuten duurt. Doet je kind er veel korter over, kies dan een speen met één gaatje minder. Drinkt je baby juist langzaam, dan is een speen met een extra gaatje of één groot gat een betere keus. Er bestaan ook meerstanden-spenen. Afhankelijk van hoe de speen in de mond zit, kan je kind sneller of langzamer drinken. Is de fles al op en wil je kind nog sabbelen? Dan kun je een fopspeen gebruiken.

Zo maak je de fles klaar Goede hygiëne is heel belangrijk om te voorkomen dat je kindje ziek wordt. Waar moet je op letten?

• Zorg dat de fles goed afgewassen is (in warm water of in de vaatwasser, zie verderop onder ‘hygiëne’).
• Was je handen.
• Volg de bereidingsinstructies op de verpakking. Gebruik het schepje dat bij de verpakking zit voor de juiste dosering. Pas de hoeveelheden nooit af op goed geluk. Het beste is om de kop van het schepje met een mes af te strijken;
• Voor het aanlengen van het melkpoeder kun je gewoon kraanwater gebruiken. Het is niet nodig om dat eerst te koken. De waterkwaliteit in Nederland is veilig voor baby’s.
• Om het melkpoeder op te lossen in water, zul je de fles schudden. Zorg ervoor dat de voeding niet te veel gaat schuimen, want daar krijgen baby’s darmkrampjes van. Je kunt het beste schudden door de fles horizontaal in achtjes te draaien, totdat het poeder is opgelost.
• Verwarm de fles in een pannetje met warm water, in een flessenwarmer of in de magnetron. Schud de fles altijd even als je de melk in de magnetron verwarmt, zodat de melk gelijkmatig wordt verwarmd. De buitenkant kan kouder aanvoelen dan de inhoud. Verwarm een fles op maximaal 600 Watt. Een fles van 100 milliliter verwarm je 30 seconden, een fles van 150 milliliter 45 seconden en een fles van 200 milliliter 60 seconden. Zwenk de fles tussendoor en aan het eind om de warmte goed te verdelen.
• Plaats de speen op de fles. Raak de speen niet met je handen aan.
• Controleer of de melk niet te warm is door wat druppels uit de fles aan de binnenkant van je pols te laten vallen. De flesvoeding moet niet warmer zijn dan 30 tot 37°C. Dat wil zeggen dat de melk eerder lauw dan warm aanvoelt.
• Is de temperatuur goed? Geef de fles dan meteen. Als de voeding te veel afgekoeld is, kun je de fles nog een keer verwarmen. Doe dit meteen: voeding mag niet langer dan een uur bewaard worden. Gebruik de flessenwarmer alleen om voeding op te warmen en niet om de voeding op temperatuur te houden. Bewaar de flesvoeding ook niet in een thermoskan.

Hygiëne Een pasgeboren baby die geen borstvoeding krijgt, heeft weinig afweerstoffen. Het duurt een tijdje voordat je kindje meer weerstand krijgt. Omdat melk en vooral melk op kamertemperatuur een ideale voedingsbodem vormt voor bacteriën, is het heel belangrijk dat je hygiënisch te werk gaat. Zo voorkom je dat je kindje ziek wordt.

De fles geven Op een dag heeft een kind ongeveer 150 milliliter flesvoeding per kilo lichaamsgewicht nodig. Bij een gewicht van 5 kilo, heeft je kindje per dag dus circa 750 milliliter flesvoeding nodig. Dit verdeel je over zes tot acht voedingsmomenten, met drie of vier uur tussen de voedingen. Dit zijn gemiddelden, per kind kan het voedingsritme verschillen. Je kindje geeft zelf aan wanneer het hongerig is. Het belangrijkste is dat je kindje goed groeit, regelmatig plast en levendig is. Stop met het geven van de fles als je kindje niet meer wil drinken. Het geeft dus zelf aan dat het genoeg heeft gehad. De fles hoeft niet leeg! Gemiddeld duurt een flesvoeding 20 minuten. Is de fles na 30 minuten nog niet leeg, stop dan met voeden. De baby heeft dan genoeg gehad of is te moe om door te gaan. Laat je kindje niet in een babystoeltje of in bed drinken, maar neem het op schoot om de fles te geven. Er is dan minder kans op verslikken. Ook het lichaamscontact en de persoonlijke aandacht zijn belangrijk. Vooral bij jonge baby’s kun je als ouder het geven van de fles het beste niet te vaak uit handen geven. Zorg tot slot dat de speen gevuld blijft met melk tijdens het voeden. Zo voorkom je dat je kind lucht binnenkrijgt en zich verslikt. Ook kost het dan meer moeite om te drinken.

Flessen van tevoren klaarmaken Het kan handig zijn een fles van tevoren klaar te maken, zodat de melk alleen maar opgewarmd hoeft te worden. Zuigelingenvoeding kun je niet langer dan een uur bewaren. Opvolgmelk, voeding vanaf 6 maanden, kun je 8 uur lang goed houden in de koelkast. Maak daarom niet meer dan één of twee flesjes tegelijk klaar. Zet de flesjes meteen na het klaarmaken in de koelkast en let er op dat de koelkast goed koud is: 4 °C of kouder. Gooi restjes flesvoeding altijd weg.

Op reis Flesvoeding moet in de koelkast bewaard worden. Neem daarom geen klaargemaakte flesvoeding mee op reis. Neem in plaats daarvan babymelkpoeder mee. Er zijn speciale melkpoeder-doseerdoosjes waarin je per voeding de juiste hoeveelheid melkpoeder kunt doen. In een thermosfles kun je gekookt water meenemen. Neem ook een flesje koud water mee: dan kun je het water uit de thermosfles mengen met koud water als het nog te heet is. Ben je buiten Nederland op reis? Niet overal in de wereld is het kraanwater geschikt om flesvoeding mee te maken. Bij twijfel kun je het water van tevoren koken. Gebruik van flessenwater is alleen geschikt als het lage gehaltes aan nitraat, nitriet, natrium en fluor bevat. In dat geval staat er ‘Geschikt voor de bereiding van babyvoeding’ op het etiket. Kom je thuis na een langere reis? Laat dan de kraan even doorstromen voordat je water afmeet om flesvoeding te maken. Eventuele verontreinigingen spoel je zo weg.

Wisselen van merk of type flesvoeding Zolang je hetzelfde type voeding blijft gebruiken, is overstappen geen probleem. De verschillen tussen vergelijkbare typen voedingen van verschillende merken zijn heel klein. Mengen is voedingskundig gezien niet nodig. Wel kan er een licht verschil zijn in geur of mondgevoel. Dat kan een reden zijn om geleidelijk over te stappen door voedingen te mengen. Gedraagt je baby zich anders of is zijn ontlasting anders na het overstappen op een ander merk babyvoeding? Dan heeft dit waarschijnlijk te maken met zijn normale ontwikkeling. Als je wisselt van type voeding, kan dat meer klachten zoals darmkrampjes bij je kindje geven. Denk je erover over te stappen op een ander type flesvoeding? Overleg dit dan met je arts of het consultatiebureau. Zij kunnen aangeven of overstappen verstandig is en hoe je dit het beste kunt doen.